Over de persoon van Jezus heb ik bij de letter C van Christus al het een en ander geschreven. Omdat een mens over Hem niet uitgedacht, uitgepraat en uitgeschreven raakt, wijd ik aan Hem nogmaals een bezinnende tekst.
Eerst kijken we maar eens even naar die naam: Jezus. In die tijd een heel gewone naam voor een Joodse jongen, net zo gewoon als Amber, Tijmen of Silvan voor ons nu. Maar is het zomaar een naam? Moest – oneerbiedig gezegd – het ‘beestje’ nu eenmaal een naam hebben? Of helpt de betekenis van deze naam ons beter begrijpen wie deze Jezus ten diepste is?
In de evangeliën van Matteüs en Lucas wordt benadrukt dat Maria en Jozef hun kind niet voor niets de naam Jezus hebben gegeven. Dat Hij zo genoemd moest worden, was van Godswege bepaald. Eigenlijk kun je zeggen dat Jezus Zijn naam van God zelf krijgt en niet van mensen.
De naam Jezus is een Griekse variant van de Hebreeuwse naam Jozua. Het betekent ‘God redt’ en iedereen die een beetje bekend is met de Bijbel, weet dat deze naam zijn wortels heeft in het Oude Testament. Jozua is degeen die na de dood van Mozes de taak op zijn schouders krijgt gelegd om het volk Israël na de veertig jaar durende tocht door de woestijn binnen te leiden in het Beloofde Land. Onder zijn leiding moet dit land veroverd worden op zijn oorspronkelijke bewoners. Zoals Jozua het volk in het land moest brengen dat God hen gaf, zo brengt de nieuwe Jozua, Jezus, ons in het Koninkrijk van God. Zoals Jozua de man was van het Land, dat God aan de Joden had beloofd, zo is Jezus de man van het nieuwe Beloofde Land, dat geen territorium en geen grenzen kent.
Heel veel mensen op deze wereld proberen hun leven in te richten naar het levensvoorbeeld van Jezus. Eens hoorde ik van iemand zeggen: ‘Zij is een echte ‘fan’ van Jezus. En dat vind ik eigenlijk wel een mooie benaming voor alle volgelingen van Jezus op deze wereld: ‘fans’ van Jezus. Ze proberen hun doen en laten af te stemmen op Zijn boodschap. De bekendste toespraak waarin Jezus Zijn ideeën uiteenzet, is de Bergrede. Deze redevoering kun je vergelijken met de State of the Union van de president van de Verenigde Staten. Aan het begin van zijn ambtsperiode schetst hij het Amerikaanse volk welke kant hij de komende regeerperiode op wil. Zo geeft Jezus ons in Zijn Bergrede ons onderricht over Zijn levensweg.
De Bergrede begint met de zaligsprekingen. Negen keer prijst Hij mensen gelukkig die op een bepaalde manier in het leven staan: barmhartig, vredelievend, arm van geest, zuiver van hart. Mensen die zo in het leven staan, leven dichtbij God. Tegelijkertijd kun je zeggen dat Jezus in die zaligsprekingen een zelfportret schildert. Hij prijst de mensen die vrede stichten, maar heeft in eigen leven niet anders gedaan. Hij prijst de mensen die liefdevol jegens medemensen zijn, en is zelf in persoon liefde voor God en medemens. Van de mensen die zuiver van hart zijn, zegt Hij dat zij in de nabijheid van God leven, en zelf leeft Hij vrij van oneigenlijke bijbedoelingen. Hoe zag Jezus er eigenlijk uit? We weten het niet, want in die tijd waren er nog geen fotocamera’s, maar in de zaligsprekingen geeft Jezus ‘in de geest’ een getrouw beeld van zichzelf. En ik daag u uit om de zaligsprekingen er zelf eens op na te lezen: Matteüs 5,1-12.