Heb u er ook een? Een dametante? U mag ook dame-tante zeggen. Ik denk het niet. Hoogstwaarschijnlijk hebben velen van u ook de mannelijke variant niet. Dat zou namelijk wel kunnen. De heeroom is een oom die in het klooster getreden of priester geworden is. Gezien de beide betekenissen kom je heeromen of heerooms - ik weet niet echt welke van de twee meervoudsvormen de juiste is - voornamelijk in katholieke kringen tegen. Historisch gezien kom je de term heeroom voor het eerst tegen in het jaar 1528.
Priesters hebben de aanspreektitel heer. Dus de oom die priester is, is een heer-oom of heeroom. Omdat de kloosterlingen in de middeleeuwen tot de maatschappelijke tweede orde behoorden (de adel vormde de eerste orde) was de priester daardoor ook aanspreekbaar als heer. Daarboven was een behoorlijk deel van de kloosterlingen priester.
De dametante is eigenlijk een soort ‘contradictio in terminis’, een tegenspraak binnen de betekenis van het woord, want helaas kunnen vrouwen geen priester zijn. Zelf heb ik geen heeroom. Mijn moeder had er wel een: een broer van haar vader, Michiel. De foto toont hem met zijn ouders en broers en zussen in 1927. De foto is genomen bij zijn priesterwijding, of de eerste viering waarin hij als priester voorging.
Paul Spoormans