Ik roep het regelmatig: “Schat, heb je mijn pileolus gezien?” Maar dat is natuurlijk een grapje. Ik heb er geen. Eigenlijk wou ik iets schrijven over de solideo, en dat komt goed uit want solideo en pileolus zijn synoniemen voor elkaar. En er is nog een aantal andere namen voor hetzelfde.
In vorm zijn ze uiteindelijk allemaal hetzelfde. De kleuren verschillen. Het meest bekend zijn de witte, de rode en de paarse. Ook is er de zwarte. Maar wat is het nu eigenlijk?
De pileolus is een klein zijden hoofddeksel in de vorm van een bolkap. Het wordt door katholieke prelaten onder de baret of (door bisschoppen en abten) - gedurende de liturgie - onder de mijter op de kruin gedragen. De naam solideo komt van ‘soli’ en ‘deo’, alleen voor God. Dat komt dan weer omdat het hoofddeksel alleen afgenomen wordt door de bisschop tijdens het eucharistisch gebed, ten behoeve van de consecratie: alleen voor God neem ik mijn petje af, zou je kunnen zeggen. Andere benamingen zijn 'kalot' of 'soli- deetje'.
Paul Spoormans