Ik zou niet graag minister zijn, parlementariër of medewerker op een ministerie. De crises in de woningbouw, de zorg en het onderwijs en nu dan heel actueel hoe de aanpak van de stikstofcrisis uitpakt voor de boeren, maken me niet jaloers. Als ik al die urgente problemen zie, denk ik: “Gelukkig heb ik daar geen verantwoordelijkheid voor, want ik zou niet weten hoe ermee om te gaan.”
Om de crises op te lossen zal het kabinet met plannen moeten komen. Geventileerd via de diverse media is er een enorme maatschappelijk druk die een sterke invloed heeft. Het kan erop uitdraaien dat het kabinet de problemen gaat bezweren in plaats van fundamenteel oplossen. Nieuwe wetten en extra geld om de situatie de baas te worden. Zit daar niet een gevaar in?
Het risico bestaat dat de overheid een zwalkend beleid voert. Ik zal een voorbeeld geven. In 2015 kwam het huidige ‘sociale leenstelsel’ tot stand, ook wel ‘studievoorschot’ genoemd. De basisbeurs verdween, iedereen kan (nagenoeg) renteloos lenen. Het gevolg was dat studenten na hun studie met een soms grote schuld blijven zitten. Al vrij snel ontstond hierover een andere visie. Het kabinet wil studenten vanaf het collegejaar 2023-2024 weer een basisbeurs geven (weliswaar geen hoog bedrag). Weer een nieuw stelstel, maar dat betekent wel dat de studenten vanaf 2015 die alleen maar hebben kunnen lenen, achteraf gecompenseerd moeten worden. Hup, daar gaan weer miljoenen. En ja, weer veel onrust, protesten en verwarring.
Iets van een zwalkend beleid speelt er op dit moment rondom de liturgie. Paus Johannes Paulus II en Benedictus XVI hebben meer ruimte geboden voor de ‘oude mis’. Paus Franciscus draait het weer terug. Hij deed dat nogal resoluut en dat heeft mensen die vanuit een spirituele ‘behoefte’ de ‘oude mis’ graag vieren, gekrenkt. Ik hoop dat we in de Kerk de continuïteit kunnen bewaren en bezig zijn met het dieperliggende fundamentele probleem: de overdracht van ons geloof. Dat is iets van de lange adem.
Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden