Het sacrament van de ziekenzalving is een van de zeven sacramenten van de Rooms-Katholieke Kerk, bedoeld om mensen die lijden aan ziekte of de nabijheid van de dood te sterken en te troosten.
Het is geworteld in de barmhartigheid van God en heeft als doel zowel lichamelijke als geestelijke genezing te bewerkstelligen. De oorsprong van het sacrament ligt in het Nieuwe Testament, specifiek in Jakobus 5:14-15, waar wordt beschreven dat de priester de zieke met olie moet zalven en een gebed uitspreken om genezing en vergeving van zonden te vragen. Deze Bijbelse basis legt de nadruk op de dubbele genezing van lichaam en ziel.
Jezus' aardse genezingen gingen vaak verder dan lichamelijke genezing, waarbij de nadruk lag op de genezing van de ziel. Dit model van genezing is ook terug te vinden in het sacrament van de ziekenzalving, waarbij de priester of bisschop de zieke zalft met gewijde olie, symboliserend de kracht van de Heilige Geest die innerlijke vrede, vertroosting en moed brengt. Het sacrament biedt een specifieke genade die niet alleen lichamelijke genezing kan meebrengen, maar ook de kracht om geestelijk te herstellen. Het is dus niet enkel een ziekenzegen, maar een sacrament met een diepere werking.
Lijden wordt in de katholieke spiritualiteit niet als zinloos beschouwd, maar als een gelegenheid om deel te nemen aan het lijden van Christus. De ziekenzalving stelt gelovigen in staat om hun lijden te verbinden met dat van de gekruisigde en verrezen Heer, wat hen versterkt in hun vertrouwen op God, zelfs in tijden van pijn en onzekerheid. Het sacrament helpt ook om angst voor de dood te overwinnen door de gelovige te herinneren aan de belofte van het eeuwige leven bij God, wat rust en vrede in de ziel brengt.
De ziekenzalving bestaat uit drie belangrijke elementen: de gebeden van de priester voor genezing, troost en vergeving van zonden; de handoplegging, als teken van de overdracht van Gods zegen; en de zalving met gewijde olie, die de helende kracht van de Heilige Geest symboliseert. Gewoonlijk wordt de olie gewijd door de bisschop tijdens de Chrismamis op Witte Donderdag.
Hoewel het sacrament vroeger vaak werd toegediend aan stervenden en daarom soms het 'laatste oliesel' werd genoemd, is het tegenwoordig bedoeld voor iedereen die ernstig ziek is, een zware operatie ondergaat of door ouderdom verzwakt is.
Op normale wijze en volgens het katholieke geloof dient men het sacrament van de ziekenzalving te ontvangen in combinatie met de biecht, aangezien het ook gericht is op het vergeven van zonden en innerlijke vernieuwing. Na de biecht is de ziel voorbereid om de genade van de ziekenzalving volledig te ontvangen. Het sacrament kan daarnaast gecombineerd worden met de heilige communie, die samen met de ziekenzalving een krachtige ondersteuning biedt in het proces van fysieke en geestelijke genezing, of in de reis naar het eeuwige leven.
Het sacrament van de ziekenzalving is een bron van genezing, hoop en troost binnen het katholieke geloof. Het herinnert de gelovigen eraan dat God hen niet verlaat in tijden van ziekte en sterven, maar juist dan zijn liefdevolle aanwezigheid toont. Het sacrament blijft een krachtig teken van Gods barmhartigheid en de gemeenschap van de Kerk, die haar leden begeleidt door alle fasen van het leven, zowel in het lichamelijke als het geestelijke. Het versterkt het vertrouwen in Gods liefde en bereidt de gelovigen voor op hun uiteindelijke ontmoeting met de Heer.
Pastor Henyer Garcia